Hoe werkt het?
De Herstelcirkel kent drie fasen.
De eerste noemen we de voorbereidende cirkel. Daarin vertelt degene die de cirkel bijeen wil roepen aan de begeleider wat er is gebeurd, waarom hij (of zij) de cirkel wil, wat het gebeurde voor hem (of haar) betekent en wie er bij de herstelcirkel nodig zijn. De begeleider geeft terug wat hij (of zij) hoort en welke behoeftes daarin doorklinken en toetst of dit de kern is waar het om gaat. Vervolgens nodigt de begeleider de andere personen die bij de cirkel nodig zijn, uit om hún verhaal te vertellen. Zij worden op dezelfde wijze gehoord en kunnen op hun beurt aangeven wie zij vinden dat er bij de herstelcirkel moeten zijn. Het gaat er in deze fase om, dat de betrokkenen zich gehoord voelen en daardoor duidelijker voor ogen krijgen, waar het eigenlijk om gaat en wat zij aan de andere betrokkenen willen overbrengen.
De tweede fase is de eigenlijke herstelcirkel.
De gesprekken in de cirkel zijn gericht op wederzijds begrip, het nemen van verantwoordelijkheid en het maken van afspraken.
De begeleider ondersteunt het gesprek zo dat ieder die daar behoefte aan heeft zich volledig kan uitspreken en zich door degene aan wie hij iets wil zeggen ook volledig gehoord voelt. Dat gebeurt doordat de ander hardop weergeeft wat hij de spreker heeft horen zeggen, totdat deze beaamt dat alles is gezegd, gehoord en begrepen. De begeleider leidt de deelnemers door dit proces en borgt de veiligheid en de vragen, maar blijft verder op de achtergrond. Hij zoekt geen oplossingen en doet geen voorstellen.
In de derde fase, de afrondende cirkel, delen de betrokkenen hoe het op dat moment met hen gaat. Zij vieren wat er goed is gegaan en bespreken of er nog nadere acties of afspraken nodig zijn.
Klik HIER voor videoanimatie Herstelcirkels
Het Herstelsysteem
Wanneer de leden van een gemeenschap (bijvoorbeeld een school, een vereniging, een organisatie, een gezin) met elkaar afspreken dat zij herstelcirkels inroepen wanneer zich een conflict voordoet, wordt een herstelsysteem opgericht. Men spreekt daarmee de intentie uit om conflicten op deze herstelgerichte wijze tegemoet te treden. Daarbij gaat het niet om wie waaraan schuld heeft, maar om uit te wisselen wat het gebeurde voor ieder betekent en hoe hiermee om te gaan. Er worden afspraken gemaakt over hoe een herstelcirkel op te starten, wie die begeleidt en waar die plaatsvindt. Alle leden van de gemeenschap kennen die afspraken. De begeleiders komen in beginsel uit de eigen kring; zij hebben om de beurt ‘dienst’ als begeleider.
De Kern
Het gaat erom dat ieder zich volledig kan uiten en door de specifieke dialoogvorm ervaart, dat hij/zij door de anderen daadwerkelijk gehoord wordt. Van daaruit wordt het mogelijk tot afspraken te komen. De eerdere gebeurtenissen kunnen niet ongedaan gemaakt worden, maar in veel gevallen kan er wel herstel ontstaan, en nieuwe ruimte om verder te gaan.
Meer weten?
Als je meer wil weten over de ontstaansgeschiedenis en ervaringen: LEES VERDER onder Meer weten?